ගම්මිරිස් වගාවට සුළඟ අහිතකරයි
ගම්මිරිස් මල් හටගන්නා කාලය තුළදී ප‍්‍රමාණවත් වර්ෂාපතනයක් තිබීම අත්‍යවශ්‍යවේ. උෂ්ණත්වය අඩු පළාත්වල ගම්මිරිස් හොඳින් වැඩේ. නොකඩවා පවතින තද සුළං ගම්මිරිස් බෝගයට අහිතකරය.
ඓන්ද්‍රිය ද්‍රව්‍ය අඩංගු සාරවත් පසක ගම්මිරිස් හොඳින් වැඩේ. ජලය සැපයීමේ පහසුකම් ඇති නම් මිස දිගු කලක් පවතින ප‍්‍රදේශ මඟ හරවා වගා කළ යුතු ය. සුළං මුවාවේ පිහිටි බෑවුම් ගම්මිරිස් වගාවට යෝග්‍යවේ.
සිටුවීම සඳහා දඬු ලබාගන්නා මවු වැල පිළිබඳ ඔබ සැලකිලිමත් විය යුතු ය. මවු වැලේ මේ ලක්ෂණ තිබිය යුතු ය.
හොඳින් මුල් අල්ලාගැනීමට හැකියාව ඇති වැඩෙන වැළක් වීම
පුරුක් අතර දුර අඩුවිය යුතුයි. පාර්ශ්වික ශාක විශාල ප‍්‍රමාණයක් වැඩී තිබිය යුතුය.
සෑම පුරුකකට හෝ පුරුක් වැඩි ගණනක කරල් තිබීම
මවු වැලේ කරලක් සෙ.මී. 15 කට වඩා දිගු වීම
කරල් සම්පූර්ණයෙන් ගෙඩිවලින් පිරී තිබිය යුතු අතර පුහු ගෙඩි නැතිවීම
මවු වැල පළිබෝධ හානි, රෝගවලින් තොරවීම
ඔබේ ගෙවත්ත තුළ තිබෙන ඉඩ ප‍්‍රමාණය මත ගම්මිරිස් වැලක් වවා ගැනීමට අවකාශය සැලසේ. ඔබට පොල් සමඟ මිශ‍්‍ර වගාවක් ලෙස ද තේ සමඟ මිශ‍්‍ර වගාවක් ලෙස ද ගෙවතු වල මිශ‍්‍ර වගාවක් ලෙස ද ගම්මිරිස් වගා කළ හැකි ය.
මේ ඕනෑම ක‍්‍රමයකට ම ගම්මිරිස් වගාකිරීමේ හැකියාව තිබේ. ගෙවත්තක ගම්මිරිස් වගා කිරීමට නම් ඒ සඳහා ආධාරක ක‍්‍රමයක් යොදාගත යුතු ය. නැතිනම් ගම්මිරිස් වැල් මුළු වත්ත පුරාම යෑමෙන් හානි පැමිණේ.
ඔබේ ගෙවත්තේ අඹ, කොස්, පුවක්, කොට්ටම්බා, එරමුදු තිබේ නම්, ග්ලිරිසීඩියා තිබේ නම්, ගම්මිරිස් වැල් යැවීමට යොදා ගත හැකි ය. ගසෙන් ලැබෙන සෙවණ වැඩි නම් අතු කපා දැමීමෙන් හිරු එළිය ලබාගත හැකි ය.
මූලික අතු 3 – 4 සහිතව තිබෙන විට සිලින්ඩරාකාර හැඩයකට ආධාරකය දිගේ වැඩෙමින් ඉදිරියට යෑමට සැලැස්විය යුතු ය. වැල වැඩෙන විට සෑම පුරුකකින් ම ආධාරකයට වැල් බැඳිය යුතු ය. ඔබ ග්ලිරිසීඩියා ආධාරකයක් යොදාගන්නේ නම් උස අතු කප්පාදු කළ යුතු ය.
ඉක්මනට අස්වැන්න ලබාගැනීම ඔබ වඩාත් උනන්දුවට පත් කරන කාරණාවක් විය හැකි ය. මේ සඳහා ඔබ පොහොර යෙදීම කළ යුතු ය. රසායනික පොහොර වලට වඩා ඔබේ ගෙවත්තේ සාදාගත් කොම්පෝස්ට් පොහොර යෙදීමට ඔබ පෙළඹිය යුතු ය. යල සහ මහ වැසි ආරම්භයේදී පොහොර යෙදීම කළ යුතු ය.
යෙදූ පොහොර වල් පැළෑටි වලට උරාගතහොත් සිදුවන්නේ මහ විනාශයකි. එම නිසා නිරන්තර වල් මර්දන කි‍්‍රයාවලියක ඔබ නිරත විය යුතු ය. වැල් පැළ උඳුරා කොළ රොඩු තට්ටුවක් සේ වැල මුලට එකතු කළ යුතු ය. වැසි කාල දෙක අවසානය ළං වන විට පැළය අවට තෙතමනය වැඩිවීමට එකතු කළ වැල් තට්ටුව උපකාරී වේ.
ලංකාවේ ගම්මිරිස් බෝගයට හානි කරන වැදගත් පළිබෝධ කිසිවක් මෙතෙක් සොයාගෙන නැත. වැල වැඩෙන තැන සමහරවිට පණුවන් විදින බව සොයාගෙන ඇත. පණුවා වැඩෙන දල්ල විඳිමින් පහළට බැසීම හේතුවෙන් ගම්මිරිස් පැළය මැරීමට එය හේතු විය හැකි ය. පණුවන් හැරුණ කොට ගම්මිරිස් කූඩිත්තන්ගෙන් ද වගාවට හානි සිදුවීමට ඉඩ තිබේ.
ගම්මිරිස් කූඩිත්තා පාලනය කිරීමට නම් ආසාධනය වූ පත‍්‍ර කඩා ඉවත් කරන්න. තයෝඩාන් හෝ රොගර් 40 මි.ලී. 25 ජලය ලී. 10 ක යොදා ඉසින්න.
කඳ විදින්නා අතුවල බිත්තර දමයි. පණුවා වැඩෙන දල්ල විදගෙන පහළට බැසීමෙන් පැළය මැරේ. පරණ වැල්වලට මේ කෘමියා එතරම් ප‍්‍රශ්නයක් නොවුණත් ළපටි වැල්වලට විශාල හානියක් කිරීමට කඳ විදින්නාට කළ හැකි ය. පාලනය කිරීම සඳහා ආසාදනය වූ වැල් කපා දැමිය යුතු ය.
ගම්මිරිස් වගාවට වැලදෙන විවිධ රෝග තිබේ. හදිසි මැලවීමේ රෝගය ප‍්‍රධාන වේ. මේ නිසා හදිසියේ ගම්මිරිස් පත‍්‍ර මැරී හැලීමට පටන් ගනියි. ආසාදනය වූ කඳේ පඨක දුඹුරු පැහැය ගැන්වී පැල්ලම් ඇතිවේ. රෝගය සෑදීමෙන් පසු සති දෙකක් තුනක් තුළ වැල මැරී යයි.
හදිසි මැලවීමේ රෝගය
පාලනය කිරීම සඳහා
ක්ෂේත‍්‍රයේ හොඳින් ජලය බැස යාමට සැලැස්වීම
වැසි කාලයේ සෙවණ අඩු කිරීම
වැසි කාලයේදී වැල් වටා ඇති වසුන් ඉවත් කිරීම
වැසි කාලයේදී වැල් වටා ඇති වැල් මර්දනය කිරීම
ආසාධනය වූ අතු සහ මුල් කොටස් ඉවත් කර පුළුස්සා දැමීම
ගම්මිරිස් වැල් වල පත‍්‍ර කුණුවීමේ රෝගය ඇතිවේ. මේ තත්ත්වය තවාන් අවස්ථාවේදී බොහෝ සෙයින් හඳුනාගැනීමට හැකියාව තිබේ. තද තෙතමනය පවතින අවස්ථාවල පත‍්‍රවල පැල්ලම් තිබේ නම් භාගයකට වඩා පත‍්‍ර හැළීමට පටන් ගනියි.
වැඩිපුර සෙවන ඉවත් කරන්න
අනවශ්‍ය ලෙස වැඩිපුර ජලය නොයොදන්න
හොඳින් ජලය බැස යන ලෙස හොඳ පැළ තවාන් මිශ‍්‍රණයක සකස් කර ගන්න.
සෙමෙන් මැලවීම
හේතු රැසක් නිසා මේ රෝගය ඇතිවිය හැකි ය. වියළි කාලවලදී පත‍්‍ර කහ පැහැගැන්වීම, වැසි කාලවලදී සාමාන්‍ය වීමත් දක්නට ලැබේ. පත‍්‍ර කහ පැහැගැන්වීමට හේතු රාශියක බලපායි.
මුල්වලට හානිවීම
මුල් කහ මකුණන්ගේ හානිය
පෝෂණහීනතාව
නියඟය
දිලීර ආසාදනය
දිලීර ආසාදනය ප‍්‍රධාන තැනක් ගන්නා අතර රෝග ව්‍යාප්තියට ද හේතු වේ.
උපදෙස්
පොල් පර්යේෂණ ආයතනයේ අධ්‍යක්‍ෂිකා
ආචාර්ය චිත‍්‍රාංගනි ජයසේකර
හෝමාගම පැළෑටි වෛරස් මධ්‍යස්ථානයේ
ආචාර්ය මානෙල් දසනායක
බතලගොඩ වී පර්යේෂණ සහ සංවර්ධන ආයතනයේ පර්යේෂණ නිලධාරි
පී.වී. හේමචන්ද්‍ර
ශ‍්‍රීලංකාවේ ජනතාවට පි‍්‍රයතම වූ ආහාරයක් ලෙස බෝංචි හැඳින්විය හැකිය. තෙත් කලාපය බෝංචි වගාවට සුදුසු නැත. එමෙන්ම උෂ්ණත්වය වැඩි තද වර්ෂාව ඇති ප‍්‍රදේශ තුළ ද බෝංචි වගා කිරීම නිසා ඔබට බලාපොරොත්තු වෙන තරම් අස්වැන්නක් ලබා ගැනීම අසීරුවේ.
දියවැඩියාව අතීසාරය, පාචනය රෝග සමනය කිරීමට ජම්බුවලට හැකියැයි කියති. ගෙවතු වගාවට පමණක් නෙවෙයි අපනයනය කිරීමට ද ජම්බු කදිම පලතුරකි. බීජ පැළ බද්ධ පැළ හා අතු බැඳීම මගින් මුල් අද්දවා ගැනීමෙන් පැළ නිපදවා ගත හැකිය.